2020-mi aningaasaqarneq 0,4 pct.-imik qaffariarpoq

2020-mi Kalaallit Nunaata aningaasaqarnera 0,4 pct.-imik qaffariarpoq, tuni­sassiat ataatsimut nalinganik uuttorlugu (BNP). Qaffariarneq ingerlatsiviit tunisassiornermik ingerlataqartut siuariarnerannik pissuteqarpoq, annermik Aalisarneq, Tunisassiorneq aammalu Illuliornikkut sanaartornikkullu ingerlat­siviit. Ingerlatsiviit Aalisarneq Tunisassiornerlu raajanik qaleralinnillu avam­mut tunisaqarnerat annertuseriarpoq naak kilomut akit apparaluartut taavalu nualluummik covid-19-imik nunarsuarmi nappaalasoqaraluartoq.

 

Covid-19 pissutaalluni pisortatigoortumik killilersuinerit 2020-mi ingerlatsi­veqarfinnut Assartuineq taavalu Akunnittarfiit neriniartarfiillu annertuner­paamik kingunerluppoq. Tassa inuussutissarsiorfinni taakkunani naleqarneru­lersitsineq 18,3 pct.-imik taavalu 45,5 pct.-imik apparput.

 

Nuna tamakkerlugu naatsorsuutini ingerlatsiveqarfiit tamaasa isigalugit nale­qarnerulersitsinermi siuariarnerpaasut tassaapput Illuliornikkut sanaartornik­kullu ingerlatsiviit. Ukiup siuliani akiusimasut aallaavigalugit naatsorsuinermi ingerlatsiveqarfiup naleqarnerulersitsinera 2.045 mio. kr.-inut qaffappoq, uki­up siuliani 1.901 mio. kr.-iusimalluni. Qaffariaat 143 mio. kr.-iuvoq imaluun­niit 7,5 pct.

 

Titartagaq 1. Tunisassiat ataatsimut nalingat (BNP), akit qaffakkiartornerat peerlugu

 

Takussutissiami 1-imi takuneqarsinnaavoq BNP akini ingerlaavartuni aamma­lu BNP akiusimasunit kisitat akit qaffakkiartornerat peereerlugu ineriartorne­rat. BNP akiusimasunit kisitat inummut ataatsimut naatsorsornerani 2020-mi 276,1 tkr.-inngorsimavoq 2019-imi 275,5 tkr.-iusimasoq. Taamaalilluni
0,2 pct.-imik annertuseriarpoq.

 

Takussutissiaq 1. BNP aamma BNP innuttaasunut agguarlugu

	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019*	2020*
	Akit ingerlaavartut
BNP, mio. kr. ...................	14.412	15.116	15.080	15.951	16.814	18.224	18.829	19.296	19.970	20.124
Innuttaasunut agguarlugu, 1.000 kr. .	254,6	266,4	267,5	283,4	298,7	326,3	337,1	345,3	356,7	358,8
Naleqqersuut, 2010=100 .........	102,4	107,4	107,1	113,3	119,4	129,4	133,7	137,1	141,9	142,9
Ukiumut BNP-ip ineriartornera ......	2,4	4,9	-0,2	5,8	5,4	8,4	3,3	2,5	3,5	0,8
	2010-mi akit, akiusimasunit kisitat
BNP, mio. kr. ...................	14.008	14.203	14.019	14.684	14.312	14.983	14.990	15.084	15.426	15.481
Innuttaasunut agguarlugu, 1.000 kr. .	247,4	250,3	248,7	260,9	254,3	268,3	268,4	269,9	275,5	276,1
Naleqqersuut, 2010=100 .........	99,5	100,9	99,6	104,3	101,7	106,4	106,5	107,1	109,6	110,0
Ukiumut BNP-ip ineriartornera ......	-0,5	1,4	-1,3	4,7	-2,5	4,7	0,1	0,6	2,3	0,4

 

Nuna tamakkerlugu naatsorsuutit FN-ip nunanut tamalaanut naatsorsueriaa­sissatut najoqqutassiai malillugit naatsorsugaapput, tamatumalu ajornarun­naarsippaa Kalaallit Nunaata aningaasaqarnerata nunanut allanut najoqqu­tassianik malinnittunut sanilliunneqarsinnaanera. Titartakkami ataaniittumi Kalaallit Nunaanni aningaasaqarnerup ineriartornera nunanut toqqakkanut arlalinnut, nunallu OECD-mut ilaasut agguaqatigiissillugu ukiumut ineriartor­nerannut sanilliunneqarpoq.

 

Titartakkami takuneqarsinnaavoq Kalaallit Nunaat aningaasaqarnikkut covid-19-ip kingunerluutaanik nunanut allanut sanilliulluni annikinnerusumik eq­qorneqarsimasoq. Tassa 2020-mi BNP annertuserialaarpoq nunat Skandinaviamiittut taavalu OECD-miittut BNP-at annikilleriarsimasoq. 2016-imiit 2020-mut ukiumiit ukiumut nikeriartarnerit agguaqatigiissillugit katik­kaanni aningaasaqarnikkut siuariarnerpaajusuni Kalaallit Nunaat Danmarkilu normu 2-tut inissisimapput.

 

Titartagaq 2. Kalaallit Nunaanni nunanilu allani BNP-p ineriartornera 2016-2020

Najoqqutaq: OECD.org

 

Covid-19 pillugu ikiorsiissutit

Nunarsuaq tamakkerlugu covid-19-imik tuniluuttoqarneranut atatillugu killi­lersuinerit aningaasatigut kingunipiluuteqarnissaat pakkersimaarniarlugu inuussutissarsiutinut ikiorsiissutinik qinnuteqarsinnaanermut pisortaniit peri­arfissiisoqarnikuuvoq. Ikiorsiissutit ukununnga siunertaqarput: akissarsititsinermut taartisiat, kaaviiaartitanik annaasaqarnermi matusissutit, takornarialerisut akikilliliisinnaanerannut tapiissutit, aaqqissuuteriikkamik angallassisartut akikilliliinissaannut tapiissutit kiisalu aalisartut tunisaasa nalikillinissaannut taarsiissutit.

 

Nuna tamakkerlugu naatsorsuusiornermi periutsit Eurostat-ip maleqqusai aal­laavigalugit ikiorsiissutit qulaani pineqartut tunisassiornermi tapiissutitut inis­sinneqarput. Taamaattumik toqqaannartumik tunisassiat ataatsimut nalingat (BNP) sunnerneqanngilaq, taamaallaat kalluarneqartut tassaapput tunisassi­ornerup pilersitaanik ataatsimut isertitat (BFI) taavalu tunisassiornermi sinne­qartoorutit.

 

Nuna tamakkerlugu naatsorsuutit naatsumik

Nuna tamakkerlugu naatsorsuutit tunisassiornermit aallaavillit inuiaqatigiit aningaasaqarnerata ineriartorneranik ersersitsisarput. Naatsorsukkat takutit­tarpaat inuutissarsiutit inoqutigiillu aningaasaqarnerat, minnerunngitsumillu avammut niueqateqarnerup ingerlanera. Taamaasilluni nioqqutit kiffartuus­sinerillu pilersiortorneqartut atorneqartullu naatsorsuusiatigut takussutissar­taqalersarput. Saqqummersitaq manna, Naatsorsueqqissaartarfiup saqqum­mersitaani nuna tamakkerlugu naatsorsuutini ukiunik arlalinnik tunngave­qartuni, aqqanilissarivaat.

 

Nuna tamakkerlugu naatsorsuutit 2018-imoortut naatsorsoqqissaarneqarsi­malerput, taamaasillutillu inaarutaasumik saqqummiunneqarsinnaanngor­lutik. Naatsorsueqqissaarinerit nutaat BNP allannguuteqartippaat. Nuna tamakkerlugu naatsorsuutit inaarutaasut naatsorsoqqissaarnerisa 2019-imut aamma 2020-mut BNP-mik missingersuusiortoqarsinnaalersippaat.

 

Naatsorsueqqissaartarfiup nittartagaanut www.stat.gl-imut saqqummersitaq ” 2011-miit 2020-mut nuna tamakkerlugu naatsorsuutit” pdf fiilinngorlugu aaneqarsinnaavoq.

 

Saqqummersitami paasissutissat itisilerlugit kisitsisaataasivimmut aaneqarsin­naapputtaaq una aqqutigalugu www.stat.gl.

 

Paasissutissanik annertunerusunik paasisaqarusuttut uunga attaveqarsinnaap­put; Naatsorsueqqissaartarfiup pisortaa Anders Blaabjerg, e-mail abla@stat.gl (oqarasuaat 36 23 72).

 

Inussiarnersumik inuulluaqqusillunga

Anders Blaabjerg